Historia zamku w Pabianicach sięga korzeniami do XVI wieku, kiedy to z inicjatywy kanonika Stanisława Dąbrowskiego został wzniesiony Dwór obronny w Pabianicach po 1565 roku. Celem powstania obiektu było przeznaczenie go na mieszkanie i urząd zarządzających, który zajmowali się wówczas majątkiem ziemskim należącym do kapituły krakowskiej. Działania w celu rozwoju i estetyki dworku trwały około sześciu lat. Budową zamku zajmował się murator Wawrzyniec Lorek, któremu pomagali miejscowi rzemieślnicy. Wraz z rozpoczęciem roku 1571, Dwór w Pabianicach był gotowy do zamieszkania. 

Dwór w Pabianicach – styl i architektura

Kiedy długo wyczekiwany Dworek Pabianice był gotowy, fundatorzy oraz mieszkańcy byli pod ogromnym wrażeniem. Renesansowy dwór obronny kapituły krakowskiej w Pabianicach wyróżniał się niezwykłą starannością wykonania, elegancją, estetyką i wyrafinowaną formą. Niektórzy porównywali Dworek Pabianice do krakowskich sukiennic, czy też ratusza w Sandomierzu. Lokalizacja zamku obejmuje dolinę rzeki Dobrzynki, po północnej stronie ulicy Stary Rynek. Budowle w pełni oddaje charakter epoki renesansu oraz należy do cennych zabytków polskiej architektury XVI wieku.

Dworek Pabianice jako unikatowa budowla polskiej architektury renesansu

Zamek w Pabianicach jest wysoki na trzy kondygnacje i został wzniesiony w kształcie kwadratu. Choć jego boki nie posiadają identycznych rozmiarów długości, to jednak różnica obejmuje dosłownie kilku milimetrów. Dwór w Pabianicach posiada czteropłaszczyznowy dach, który ukryto pod renesansową attyką z otworami. Duże wrażenie robi wnętrze budynku, a przede wszystkim znajdujące się tam sklepienia kolebkowe z lunetami. Dworek Pabianice jest najbardziej popularnym obiektem turystycznym w mieście, który robi wrażenie wśród turystów nie tylko ze względu na unikatową, renesansową architekturę, ale również dzięki bogatemu wnętrzu. 

Dwór obronny w Pabianicach siedzibą Muzeum Miasta Pabianic

Z okazji 430 rocznicy wzniesienia dworku, obiekt awansował na remont generalny. Odrestaurowanie budowli polegało na odsłonięciu polichromii Jana Szulca oraz wszelkich estetycznych zmian we wnętrzu zamku. W czerwcu 2005 roku Dworek Pabianice został siedzibą Muzeum Miasta Pabianic, w którym obecnie możemy podziwiać wystawy o różnej tematyce i przekazie. Eksponaty muzealne nawiązują do archeologii, historii, przyrody oraz etnografii miasta i regionu. Dzięki powstaniu muzeum, dwór obronny w Pabianicach cieszy się jeszcze większą liczbą turystów i odwiedzających, którzy pragną dowiedzieć się więcej na temat historii i kultury miasta.

Dwór w Pabianicach i jego zjawiskowe wnętrze

Zwiedzanie Muzeum Miasta Pabianic najlepiej rozpocząć od najniższej kondygnacji. Piwnice są nadal remontowane i z biegiem czasu pojawiają się tutaj nowe zabytki. W przyszłości w piwnicach muzeum mają zostać przedstawione cenne eksponaty nawiązujące do najstarszych dziejów miasta. Dwór obronny w Pabianicach pełnił funkcję mieszkalną, jak i również gościnną. W salach pierwszej kondygnacji przyjmował interesantów, zbierano daniny oraz znajdował się tutaj skarbiec. Z tego powodu dworek Pabianice na parterze ma charakter biurowy z eleganckim wystrojem. Największy podziw turystów wzbudza sala sąsiadująca z alkierzem, którego ściany zdobią polichromie wykonane przez malarza Jana Szulca w roku 1917. Malowidła te zostały wyeksponowane w trakcie generalnego remontu z okazji 430 rocznicy wzniesienia budynku.